Nieuws

Emissiearm bemesten met krijtsuspensie effectief

Gepubliceerd op
7 januari 2021

Er is onderzoek uitgevoerd naar het toedienen van krijtsuspensie (Calhix) op de meststrook tijdens het toedienen van mest met de Triple-Spray machine van Slootsmid. Op basis van één veldmeting in 2019 en twee in 2020 blijkt dat de emissie gemiddeld 28% lager is per m3 toegediende mest ten opzichte van zodenbemesting.

Op veengronden en zware klei zijn na de 1e snede mesttoedieningstechnieken gewenst die geen schade aan de zode geven en leiden tot een goed werkresultaat. Zodenbemesting past dan niet. Het toedienen van verdunde mest is een optie. Toedienen met de sleepvoetenmachine betekent wel dat er 1,5 keer zoveel mest moet worden uitgebracht. Dat werkt kostenverhogend. Een alternatief is om krijtsuspensie* toe te dienen aan de meststrookjes met de sleufkouter**, de Triple-Spray machine van Slootsmid. In 2019 en 2020 is dit door Nutriënten Management Instituut (NMI) verder onderzocht in lab- en veldproeven in opdracht van ZuivelNL, Slootsmid en Kreco.

Labproeven

Uit laboratoriumonderzoek bleek dat op hectare basis mengverhoudingen van 0,7 m3 water met 0,35 en 0,7 m3 krijtsuspensie het beste emissiebeperkende resultaat geven. Dit waren ook de streefwaarden voor 2 behandelingen in het veld. De krijtsuspensie door mest mengen had weinig effect maar is ook als behandeling meegenomen in het veld.

Opzet veldmetingen

In de laatste week van augustus 2019 en half mei en eind juni 2020 is zodenbemesting vergeleken, met 3 varianten van toediening van krijtsuspensie met de Triple-Spray: sproeien van krijtsuspensie in twee verdunningen met water (in totaal ruim 1 m3/ha) en krijtsuspensie door de runderdrijfmest gemengd en gevolgd door sproeien van 2 m3 water per ha met de Triple-Spray. Alle 3 de proeven zijn uitgevoerd op venig grasland te Rhenen. Er is een volveldse micro-meteorologische meetmethode toegepast met gebruikmaking van passieve ammoniaksamplers. De veldjes hadden een doorsnede van 25 meter. De beoogde mestgift was 20 m3/ha.

Realisatie

Bij de laatste meetronde is krijtsuspensie mengen door mest vervangen door nog een behandeling van toedienen van verdunde krijtsuspensie op meststrook, omdat mengen van krijtsuspensie door de mest geen emissieverlagende werking had ten opzichte van de zodenbemesting. Over de 3 meetrondes zijn er 7 behandelingen met het toedienen van verdunde krijtsuspensie. Gemiddeld is 1,9 m3 verdunde krijtsuspensie per ha toegediend overeenkomend met 275 neutraliserende waarde (NW) (variërend van 160 tot 447 NW). De gemiddelde mestgift per ha bedroeg respectievelijk 22,8 m3 voor Triple Spray en 21,6 m3 voor zodenbemesting.

Ammoniakemissie

De 3 veldmetingen met verdunde krijtsuspensie geven in 5 van de 7 metingen een duidelijk lagere NH3-emissie dan zodenbemesting. Eén meting vertoont een gelijkwaardig resultaat met dat van zodenbemesting en één meting geeft een hogere waarde. Gemiddeld over de 7 metingen bedraagt de emissiereductie 28% ten opzichte van de referentie zodenbemesting. Op basis van de resultaten over 3 meetronden kan voorzichtig gesteld worden dat 20 m3 mest in combinatie met toediening via de Triple Spray van een verdunde krijtsuspensie met 200 NW een emissiereductie van 25% geeft ten opzichte van zodenbemesting.

Tot slot

Bijkomend voordeel van de inzet van krijtsuspensie is dat het goed zichtbaar is na aanbrengen. De meststrook krijgt een meer grijze kleur (zie foto’s). Dat is een voordeel vanuit het oogpunt van borging van de techniek. De toegepaste machine betreft verder een prototype waarbij er nog enige finetuning nodig is om nog exacter te doseren. De sproeitechniek op de sleufkouter kan in principe ook op de zodenbemester worden toegepast om zo ook bij zodenbemesting een forse emissie reductie te bewerkstelligen (tussen 25-50%).

* De krijtsuspensie (www.calhix.nl) heeft een dichtheid van 1,5 kg/m3, bevat zeer kleine krijtdeeltjes (<5 micrometer) en heeft een neutraliserende waarde van 25 per 100 kg. Het product verschilt op meerdere vlakken van overige carbonaathoudende kalkmeststoffen zoals kalksteen, dolomiet of mergel.

**De kouterbemester is een sleepvoet waarbij de elementen met minimaal 5 kg op de bodem drukken, met als doel de mest op de bodem tussen het gras te krijgen in plaats van op het gras.