Nieuws

Verschil in bodemtemperatuur bij verschillende beweidingssystemen

Gepubliceerd op
3 november 2016

In het voorjaar is de bodemtemperatuur hoger bij standweiden dan bij omweiden. Dit is één van de resultaten van bouwsteen bodem in het project Amazing Grazing en de PPS bodem en ruwvoer. In deze projecten doen we onderzoek naar de interactie tussen beweiding en bodem, waaronder draagkracht en mineralisatie.

Bodem en beweiding

Grasgroei en bodem zijn nauw met elkaar verbonden. De bodem levert vocht en voedingsstoffen aan gras. Andersom zorgen de boven- en ondergrondse delen van gras voor een aanvoer van verse organische stof naar de bodem. Beweiding beïnvloedt onder andere deze aanvoer van organische stof. Maar via de zodedichtheid heeft beweiding ook effect op draagkracht en via de in- en uitschaarhoogte op de bodemtemperatuur. Dit kan weer invloed hebben op de mineralisatie.

Beweidingssysteem beïnvloedt bodemtemperatuur

Figuur 1. Gemiddelde bodemtemperatuur op 10 cm diepte gedurende mei en juni 2016 voor gesimuleerd standweiden en omweiden.
Figuur 1. Gemiddelde bodemtemperatuur op 10 cm diepte gedurende mei en juni 2016 voor gesimuleerd standweiden en omweiden.

In mei en juni 2016 is op een gesimuleerde beweidingsproef met iButtons de bodemtemperatuur gemeten. Tijdens deze periode was de gemiddelde bodemtemperatuur op 10 centimeter diepte bij standweiden gemiddeld 1 graad hoger dan bij omweiden (Figuur 1). Dit is mogelijk gerelateerd aan de isolerende werking van de hogere grasstand bij omweiden en geeft aan dat beweidingssysteem een direct effect heeft op de bodemtemperatuur.

Bodemtemperatuur gemeten met iButtons

Het meten van bodemtemperatuur kan grofweg op twee manieren. Bij de eenvoudige methode wordt een thermometer in de grond gestoken en de temperatuur handmatig afgelezen. Deze methode is goedkoop en eenvoudig in gebruik, maar geeft een beperkt aantal meetmomenten.

Figuur 2. IButtons
Figuur 2. IButtons

Bij de geavanceerde methode worden temperatuursensoren permanent in de bodem ingegraven en verbonden aan een logger voor continue registratie van bodemtemperatuur. Dit geeft een goed inzicht in verloop van temperatuur op de korte en lange termijn, echter, er zijn hoge kosten verbonden aan de sensoren en loggers, hetgeen het aantal locaties van sensoren beperkt. Sinds kort is er een nieuw alternatief beschikbaar: de zogenaamde iButtons (Figuur 2). Deze ‘knoopjes’ van slechts 15 euro per stuk, kunnen drie maanden lang één meting per uur opslaan, waarna ze moeten worden opgegraven en uitgelezen. Het grote voordeel is dat nu meerdere behandelingen in herhaling vergeleken kunnen worden.